چهل منبر، آیین سنتی سوگواری دهه اول محرم در لاهیجان
به گزارش پایگاه خبری گیلان ۷۲۴ ؛ سمیه بشارتی _ این روزها در هر کوچه و خیابان را بنگری ، به عشق ابا عبدالله الحسین( ع) هئیت های عزاداری بر پا شده است.
در گیلان آیین های ویژه و سنتی در این ایام برپا می شود، چهل منبر یکی از آئین های ویژه سوگواری در شهرستان لاهیجان است که قدمت دیرینه دارد.
این آیین که مخصوص شهروندان لاهیجی است بعد از اذان مغرب در کوچه‌های قدیمی پرده‌سر، خمیرکلایه، خیابان حکیم فیاض، آقاسید محمد، یحیی آباد و گابنه آغاز می‌شود. برای شرکت در این آیین باید شمع‌های ارزان قیمت بقعه‌ای که با آغشته شدن رشته‌های پنبه‌ای به موم ساخته می‌شوند و خرماهای فراوان در بسته‌بندی های مخصوص چهل تائی که در گوشه و کنار کوچه‌ها برای فروش آماده است را تهیه کنی تا برپاکننده مراسم سوگواری چهل منبر باشید.
این آیین در گذشته باید بر در خانه چهل سید بزرگوار برگزار می‌شد که به مرور زمان تغییر یافت و امروزه بر در خانه‌های که در طول سال مراسم روضه‌خوانی دایر کردند و یا خود از این مراسم حاجت روا شده‌اند برگزار می‌شود. اما در چند سال اخیر شاهدیم که همه مردم محل حتی آنهایی هم که در این محل‌ها زندگی نمی‌کنند در اطراف کوچه‌ها منبرهای کوچک مخصوص روضه را گذارده و روی آن مجمری از آتش و دو ظرف خالی و یک ظرف برنج خام قرار می‌دهند.
چهل منبر آیینی است که سالیان سال و بنا بر گزارشی از دوران صفویه تا کنون این آئین پابرجا است، این مراسم سوگواری هر سال پیش از شفق تاسوعای حسینی با شور و حالی معنوی در لاهیجان برگزار می‌شود.
این مراسم معنوی از سوی حاجت رواشدگانی که پیش از این نذر کرده و به آرزوی قلبی خود رسیده اند اجرا می شود،حاجت رواشدگان باید برای ادای نذر چهل منبر ، به چهل خانه یا مسجدی که منبری در جلویش برپاست، بروند.
در جریان نذر چهل منبر، صاحب هر خانه که منبری بنا نهاده، بسته های کوچک برنج تهیه دیده و سینی شمع بر روی آن قرار داده است و شخص دارای نذر، دانه ای خرما در ظرف می گذارد و شمعی روشن می کند و بسته ای برنج برمی دارد.
مردم لاهیجان بر این باورند که اگر غذایی با این برنج به بیماران یا افراد دارای حاجت داده شود، حاجت روا می شوند.
مردم حاضر در مراسم چهل منبر، با طنین انداز شدن اذان مغرب همراه دسته های سوگواری، رو به سوی مساجد می نهند و این مراسم که از غروب تاسوعا آغاز شده، با اقامه نماز ، به پایان می رسد.
آیین سنتی چهل منبر به شماره ۴۱۵ در تاریخ ۱۳۹۰/۱۰/۰۶ در فهرست آثار معنوی کشور ثبت شده و علامه مجلسی نیز در کتاب خود از این آیین مقدس یاد کرده است.
