فهرست نامزدهای جایزه ادبی بریکس در جاکارتا اعلام شد؛ منصور علیمرادی نماینده ایران
فهرست نهایی ۱۰ نامزد جایزه ادبی بریکس ۲۰۲۵ در جاکارتا رونمایی شد و منصور علیمرادی از ایران در میان نویسندگان برجسته از کشورهای عضو این گروه قرار گرفت؛ این جایزه بر تبادل فرهنگی و ارزش‌های سنتی تأکید دارد.
به گزارش پایگاه خبری گیلان ۷۲۴، در ۲۷ اکتبر ۲۰۲۵، فهرست نامزدهای جایزه ادبی بریکس رسماً در مرکز اسناد ادبی اچ.بی. جاسین (مجتمع TIM، جاکارتا) اعلام شد. در این کنفرانس مطبوعاتی، سخنرانان برجسته‌ای از جمله دکتر گنجار هریمانسیاه (دبیر آژانس توسعه و پرورش زبان (BPPB)، اندونزی)، محمد صادق پاسادیق (عضو مجلس نمایندگان اندونزی (DPR-RI))، نیکیتا شیلیکوف (مدیر خانه روسیه در اندونزی)، وادیم تریوخین (شاعر، چهره عمومی، رئیس مشترک شبکه ادبی بریکس، روسیه) و دیگران حضور داشتند.
ساستری بکری، هماهنگ‌کننده ملی شبکه ادبیات بریکس در اندونزی، در افتتاحیه این مراسم اظهار داشت: «ما از اعلام فهرست نهایی جایزه ادبیات بریکس ۲۰۲۵ در اندونزی بسیار هیجان‌زده‌ایم. این جایزه نه تنها آثار ادبی برجسته از کشورهای بریکس را به رسمیت می‌شناسد، بلکه تبادل فرهنگی و همکاری بین کشورها را نیز ترویج می‌دهد. به ویژه برای اندونزی، این فرصت ما را به جهان نزدیک‌تر می‌کند و میراث فرهنگی غنی ما را به مخاطبان جهانی معرفی می‌کند.»
فهرست نهایی ۲۰۲۵ شامل ۱۰ نویسنده از کشورهای بریکس، از جمله منصور علیمرادی از ایران، بود. فهرست نهایی توسط وادیم تریوخین، رئیس مشترک شبکه ادبیات بریکس، ارائه شد:
- برزیل: آنا ماریا گونسالوس
- روسیه: الکسی وارلاموف
- هند: سونو ساینی
- چین: ما بویونگ
- آفریقای جنوبی: نتابیسنگ جه رز جفتا
- امارات متحده عربی: ریم الکمالی
- اتیوپی: آبره آدامو
- ایران: منصور علیمرادی
- اندونزی: دنی جی ای
- مصر: سلوی بکر
وادیم تریوخین در سخنرانی خود اظهار داشت: «جایزه بریکس به نویسندگان معاصر کشورهای مختلف این فرصت را می‌دهد تا با آثار یکدیگر آشنا شوند، جایگاه خود را در فرآیند ادبی جهانی درک کنند، از همتایان خود بهترین‌ها را بیاموزند و این تجربه را در آثار خود به کار گیرند. از همه مهمتر، ما خوانندگان جهانی را با تجربه توسعه منحصر به فرد و شخصیت ملی مردم کشورهای خود آشنا می‌کنیم. این جایزه، همکاری فرهنگی، تأثیر متقابل ادبیات، تقویت پیوندهای برادرانه، درک متقابل و دیپلماسی مردمی را تقویت می‌کند.»
حمید نظرخواه علی‌سرایی، شاعر، نویسنده ایرانی و هماهنگ‌کننده ملی شبکه ادبیات بریکس در ایران، بر ارزش استثنایی جایزه ادبیات بریکس برای جوامع ادبی بین‌المللی و ایرانی تأکید کرد. او خاطرنشان کرد: «جایزه ادبیات بریکس اولین جایزه ادبی بین‌المللی است که به طور جدی بر ارزش‌های سنتی، انسانی، انسان‌شناختی، بومی و ملی تمرکز دارد و در عین حال بر حفظ میراث فرهنگی، طبیعی و زبانی بین ملت‌ها تأکید دارد. این جایزه که بر اساس فرهنگ مشترک و ارزش‌های اصیل کشورهای عضو بریکس بنا شده است، با هدف تقویت گفتگو و تبادل فرهنگی بین ملت‌ها بر اساس احترام متقابل برگزار می‌شود.
فرآیند داوری صرفاً بر اساس معیارهای فرهنگی و هنری و عاری از تعصب سیاسی است، زیرا جوهره این جایزه در محوریت مردم، اصالت فرهنگی و هویت ملی نهفته است. با نگاهی به آینده، معتقدم دعوت از کشورهای مهمان برای شرکت در دوره‌های بعدی، به گسترش دامنه فرهنگی این جایزه حتی فراتر از مرزهای سیاسی کمک خواهد کرد.
همچنین پیشنهاد می‌کنم که هر سال، جایزه ادبیات بریکس به یکی از شاعران ملی کشورهای عضو اختصاص داده شود. برای ایران، این می‌تواند به معنای بزرگداشت شاعرانی مانند حافظ، سعدی یا مولوی باشد و در سایر کشورها، به انتخاب میزبان بستگی دارد. چنین سنتی، پیوندهای فرهنگی بین ملت‌ها را از طریق زبان جهانی هنر و ادبیات تعمیق می‌بخشد.
مهمتر از همه، بزرگترین مزیت جایزه ادبیات بریکس این است که آثار نویسندگان و شاعران برجسته از کشورهای بریکس به زبان‌های رسمی سایر کشورهای عضو ترجمه و منتشر می‌شود. این ابتکار نه تنها تبادل ادبی و فرهنگی بین ملت‌ها را افزایش می‌دهد، بلکه درک متقابل، هماهنگی زبانی و وحدت فکری را نیز تقویت می‌کند.»
دنی جی.ای، شاعر نامزد اندونزیایی، تأکید کرد: «اجازه ندهیم جایزه نوبل تنها قطب‌نمای ادبیات جهان باقی بماند. بیش از یک قرن است که هر سال، بشریت نگاه خود را به استکهلم دوخته و منتظر شنیدن این است: این بار چه کسی از جانب بشریت سخن خواهد گفت؟ اما ادبیات هرگز نباید سلطنت ارزش‌هایی باشد که از یک قطب تمدن اداره می‌شوند. اینجاست که جایزه ادبیات بریکس ظهور می‌کند – نه برای کنار زدن نوبل، بلکه برای تکمیل آن. این جایزه قطب‌نمایی جدید برای ادبیات جهان ارائه می‌دهد – قطب‌نمایی که متنوع‌تر، انسانی‌تر و عادلانه‌تر است.»
او افزود: «در عصری که سیاست با تحریم‌ها و دیوارها محصور شده است، ادبیات بی‌سروصدا حرکت می‌کند – از میان صفحات، از میان قلب‌ها، از طریق همدلی. اگر گروه هفت از طریق سیاست صحبت می‌کند، پس بریکس می‌تواند از طریق شعر صحبت کند. در بهترین حالت، ادبیات تبلیغ نیست – بلکه وحی است.»
جایزه ادبیات بریکس، که در نوامبر ۲۰۲۴ در اولین مجمع «ارزش‌های سنتی» در مسکو تأسیس شد، از نویسندگان معاصری که آثارشان منعکس‌کننده ارزش‌های فرهنگی و معنوی مردم بریکس است، حمایت می‌کند و ترجمه و انتشار ادبی را در کشورهای عضو تشویق می‌کند. این جایزه توسط کارشناسان مستقل از هر کشور داوری می‌شود و عاری از نفوذ سیاسی است و صرفاً بر شایستگی هنری و فرهنگی تمرکز دارد.
برنده در سه مرحله تعیین می‌شود: فهرست اولیه یک ماه پیش در دومین مجمع «ارزش‌های سنتی» بریکس در برازیلیا اعلام شد؛ نام برنده در ۲۷ نوامبر در خاباروفسک (روسیه) اعلام خواهد شد.
جایزه ادبیات بریکس فرصتی جدید و قدرتمند برای نویسندگان ایرانی است تا غنای ادبی و ارزش‌های فرهنگی ملت خود را با جهان به اشتراک بگذارند و نقش کشور را در گفتگوی جهانی تقویت کنند.
